Reklama

W diecezjach

4 diecezje w Polsce obchodzą 50 lecie istnienia

W tym roku jubileusz pięćdziesięciolecia obchodzić będą 4 polskie diecezje – diecezja opolska, zielonogórsko – gorzowska, szczecińsko – kamieńska i koszalińsko – kołobrzeska. Ustanowione zostały one bullą „Episcoporum Poloniae coetus” wydaną przez Pawła VI 28 czerwca 1972 r. Bulla ta ustalała nowy kościelny podział administracyjny na tzw. Ziemiach Odzyskanych.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wcielone do Polski w 1945 r. tzw. Ziemie Odzyskane formalnie objęte były w zdecydowanej większości jurysdykcją niemieckich władz kościelnych. Należały do archidiecezji wrocławskiej, diecezji berlińskiej, diecezji warmińskiej, niezależnej prałatury pilskiej, diecezji gdańskiej oraz skrawków wchodzących w skład archidiecezji praskiej, diecezji ołomunieckiej i diecezji budziszyńskiej.

W 1945 Prymas Polski kard. August Hlond otrzymał od papieża Piusa XII nadzwyczajne pełnomocnictwa dla uregulowania życia kościelnego w powojennej Polsce. Na mocy tych pełnomocnictw kard. Hlond mianował administratorów apostolskich dla tych ziem, którzy 1 września 1945 r. objęli 5 jednostek kościelnych: diecezję gdańską, diecezję warmińską oraz administratury apostolskie z siedzibami we Wrocławiu, Opolu i Gorzowie.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Było to rozwiązanie o charakterze tymczasowym, służące przede wszystkim kwestiom duszpasterskim. W kolejnych latach, trudnych również z uwagi na presję wywoływaną przez wrogi wobec Kościoła komunistyczny rząd Polski, następowały działania w kierunku stabilizacji polskiej administracji kościelnej na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Z perspektywy Watykanu ostateczne uregulowane przynależności kościelnej tych terenów mogło być jednak możliwe dopiero po uznaniu granicy na Odrze i Nysie przez Niemcy (RFN).

Reklama

Nastąpiło to 7 grudnia 1970 r. Ówczesny premier PRL Józef Cyrankiewicz i kanclerz RFN Willy Brandt podpisali układ o podstawach normalizacji wzajemnych stosunków miedzy Polską a RFN, ratyfikowany półtora roku później, 3 czerwca 1972 r. przez Bundestag. W ramach układu oba państwa uznawały granicę na Odrze i Nysie za obowiązującą i nienaruszalną oraz oświadczały, że nie mają wobec siebie roszczeń terytorialnych i nie będą ich wysuwać w przyszłości.

W 1971 r. między władzami PRL a Stolicą Apostolską prowadzone były rozmowy, w wyniku których doszło do normalizacji roboczych stosunków między PRL a Watykanem, choć bez przywrócenia oficjalnych stosunków dyplomatycznych.

W tej sytuacji możliwe stało się już ustanowienie na terenach włączonych do Polski po wojnie nowej administracji kościelnej. Wydana przez Pawła VI 28 czerwca 1972 r. bulla „Episcoporum Poloniae coetus” ustanawiała cztery nowe diecezje: diecezję opolską i diecezję gorzowską – podległe metropolii wrocławskiej oraz diecezję szczecińsko – kamieńską i diecezję koszalińsko – kołobrzeską – podległe metropolii gnieźnieńskiej.

Bulla odłączała też diecezję warmińską od metropolii wrocławskiej przyłączając ją do metropolii warszawskiej, zaś podlegającą dotąd bezpośrednio Stolicy Apostolskiej diecezję gdańską włączała pod jurysdykcję metropolity gnieźnieńskiego.

Metropolitą wrocławskim mianowany został abp Bolesław Kominek, ordynariuszem warmińskim – bp Józef Drzazga. W diecezji gdańskiej już od 1964 r. biskupem ordynariuszem był wcześniejszy koadiutor, bp Edmund Nowicki.

Biskupi ordynariusze mianowani też zostali w nowopowstałych diecezjach: w diecezji opolskiej – bp Franciszek Jop, w diecezji gorzowskiej – bp Wilhelm Pluta, w diecezji szczecińsko – kamieńskiej – bp Jerzy Stroba, w diecezji koszalińsko – kołobrzeskiej – bp Ignacy Jeż.

Kolejnej reorganizacji struktur kościelnych w Polsce dokonał papież Jan Paweł II bullą „Totus Tuus Poloniae populus” z 25.03.1992 r. W ramach tych zmian – które objęły wszystkie diecezje w Polsce – diecezja gorzowska została przemianowana na zielonogórsko-gorzowską, a jej stolicę przeniesiono do Zielonej Góry.

(na podst. Tomasz Kośmider, Administracja Kościoła rzymskokatolickiego na Ziemiach Odzyskanych w latach 1945-1972, Saeculum Christianum : pismo historyczno-społeczne 6/2, 139-149,1999)

Podziel się:

Oceń:

2022-02-03 18:27

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Srebrny Jubileusz

Obecny Zarząd Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej

Archiwum DIAK

Obecny Zarząd Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej

Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej obchodzi srebrny jubileusz. Został powołany 25 lat temu dekretem ówczesnego ordynariusza diecezji zielonogórsko-gorzowskiej bp. Adama Dyczkowskiego

Więcej ...

Komunikat Archidiecezji Warszawskiej w związku ze zbrodnią dokonaną przez księdza

2025-07-26 19:01
Abp Adrian Galbas

BP KEP

Abp Adrian Galbas

Abp Adrian Galbas zwrócił się do Stolicy Apostolskiej z wnioskiem o wymierzenie najwyższej kary przewidzianej w prawie kanonicznym dla duchownego - wydalenia ze stanu kapłańskiego, a we wszystkich kościołach archidiecezji zostanie odprawione nabożeństwo ekspiacyjne - czytamy w przesłanym KAI komunikacie Archidiecezji Warszawskiej.

Więcej ...

Od uzależnień do ewangelizacji. Świadectwo Krzysztofa Sowińskiego – misjonarza cyfrowego

2025-07-26 19:57

Archiwum prywatne Krzysztofa Sowińskiego

Krzysztof Sowiński należy do najpopularniejszych chrześcijańskich twórców internetowych w Polsce. Głosi Ewangelię, prowadzi popularne podcasty, śpiewa w chrześcijańskim zespole i inspiruje innych do powrotu do Pana Boga. „Kościół jest piękny, kochający, pełny życia” - mówi z przekonaniem, choć lata temu jego świat zdominowany był przez uzależnienia.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do św. Szarbela

Wiara

Nowenna do św. Szarbela

Mazowieckie: Zarzut zabójstwa znajomego dla proboszcza z...

Wiadomości

Mazowieckie: Zarzut zabójstwa znajomego dla proboszcza z...

Siekiera w dłoni księdza - mordercy. Zgorszenie...

Kościół

Siekiera w dłoni księdza - mordercy. Zgorszenie...

W dzisiejszej Ewangelii na plan pierwszy wysuwają się...

Wiara

W dzisiejszej Ewangelii na plan pierwszy wysuwają się...

Rodzina zmarłego harcerza prosi media o uszanowanie...

Kościół

Rodzina zmarłego harcerza prosi media o uszanowanie...

Komunikat dotyczący aktualnego statusu kanonicznego ks....

Kościół

Komunikat dotyczący aktualnego statusu kanonicznego ks....

Zmiany kapłanów 2025 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2025 r.

Nowenna do św. Krzysztofa

Wiara

Nowenna do św. Krzysztofa

Kielce: Noworodek pozostawiony w Oknie Życia

Kościół

Kielce: Noworodek pozostawiony w Oknie Życia