Reklama

Kościół

100 lat temu o. Maksymilian Kolbe wydał pierwszy numer „Rycerza Niepokalanej”

Archiwum

W sobotę 8 stycznia, w dzień 128 urodzin św. Maksymiliana Kolbego, o godz. 11.00 w bazylice w Niepokalanowie zostanie odprawiona uroczysta msza św. pod przewodnictwem abp. Marka Ję-draszewskiego inaugurująca obchody 100-lecia powstania miesięcznika „Rycerz Niepokalanej”.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Miesięcznik „Rycerz Niepokalanej” ukazuje się od stycznia 1922 r. Redaktorem pisma początkowo był o. Maksymilian Maria Kolbe. Według zamysłu św. Maksymiliana pismo miało być organem założonego przez niego pięć lat wcześniej w Rzymie stowarzyszenia Rycerstwo Niepokalanej. Po jego wyjeździe na misje do Japonii 26 listopada 1930 r. obowiązki redaktora „Rycerza” przejął jego brat – o. Alfons Kolbe. Po nagłej śmierci o. Alfonsa, która nastąpiła 3 grudnia 1930 r., redaktorem pisma w latach 1931-1936 był o. Justyn Nazim, a następnie o. Pius Bartosik.

„Rycerz Niepokalanej” od początku finansowany był z ofiar czytelników, a wydawnictwo mieściło się w klasztorze franciszkańskim w Krakowie, gdzie z powodu braku miejsca salą redakcyjną była cela o. Kolbego, który oprócz redagowania pisma obsługiwał też dział administracyjny. Trudne warunki lokalowe oraz trwający w Krakowie strajk zecerów przynagliły do poszukiwania dla „Rycerza” nowej siedziby. Na horyzoncie pojawił się klasztor w Grodnie, skąd usunięto właśnie szkołę, sale pozostały puste i tam też z polecenia ojca prowincjała przeniosło się wydawnictwo. A zmieściło się ono w jednej walizce – co warto zaznaczyć dla porównania z tym, co pięć lat później przewoziło się z Grodna do Niepokalanowa.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Do Grodna o. Maksymilian przyjechał 20 października 1922 r. Stanowił on jednoosobowy skład wydawnictwa, na potrzeby którego przeznaczono w nowym miejscu bardzo obszerny i w dobrym stanie lokal. Po dwóch miesiącach pobytu w klasztorze grodzieńskim wydawnictwo posiadało już własną drukarnię i w rocznicę powstania miesięcznika wybito numer styczniowy na rok 1923 na własnej maszynie. Dzięki własnej, choć skromnie wyposażonej, drukarni utrzymujący się przez dwa lata pięciotysięczny nakład miesięcznika zaczął wzrastać od stycznia 1924 r., by pod koniec roku osiągnąć 12 tys. egzemplarzy. W maju 1925 r. nakład wynosił już 30 tys., a dwa lata później wzrósł do 40 tys.

Pod koniec roku 1927 r. wydawnictwo przeniosło się do nowo powstałego klasztoru w Niepokalano-wie. „Celem naszej pracy w Niepokalanowie – pisał o. Maksymilian – jest jedynie szerzenie kultu Najświętszej Maryi Panny Niepokalanej, co uważamy za skuteczne lekarstwo przeciw szerzącej się dziś zastraszająco zarazie niemoralności prywatnej i publicznej”.

„Rycerz Niepokalanej” drukowany był w małym zeszytowym formacie na 16 stronach, a od 1925 r. na 32 z „czterokolumnową okładką, której pierwsza strona – z ryciną Matki Bożej – była seryjna”. Szata ilustracyjna początkowo bardzo skromna i stojąca na niskim poziomie technicznym, z czasem została rozbudowana, a jakość jej uległa znacznej poprawie. „Rycerz” był najtańszym miesięcznikiem w kraju i takim pozostał mimo kilkukrotnego podnoszenia jego ceny. Wzrost ceny spowodowany był ustawiczną inflacją jaka wówczas panowała w kraju.

„Kariera tego miesięcznika należała do najbardziej błyskotliwych w prasie – chyba nawet nie tylko polskiej, ale i europejskiej”. Zasadniczym jego celem było „nie tylko pogłębić i umocnić wiarę, wskazać prawdziwą ascezę i zapoznać wiernych z mistyką chrześcijańską, ale także w myśl zasad Rycerstwa Niepokalanej starać się o nawrócenie akatolików”.

Reklama

Pismo miało kilka stałych rubryk: Kronikę religijną, która zawierała wiadomości z kraju i ze świata, Iskierki, zamieszczające ciekawostki z życia politycznego, gospodarczego, kulturalnego i naukowego, Dział Milicyjny, w którym oprócz programu stowarzyszenia Rycerstwo Niepokalanej umieszczane były wszelkie informacje dotyczące organizacji. Ponadto miesięcznik zamieszczał opowiadania o miejscach cudownych, pogadanki apologetyczne (Czy każda religia dobra?, Czy Bóg istnieje?) i ascetyczne (Boga tylko szukajmy, Znaczenie modlitwy w życiu), a także myśli współczesnych uczonych, pisarzy i księży oraz ciekawsze wyjątki z dzieł świętych.

Nakład pisma wynosił początkowo 5 tys. egzemplarzy. Dopiero po dwóch latach przekroczono 10 tys., a w roku 1927 – 50 tys. W latach 1930-1939 „Rycerz Niepokalanej” stał na czele wydawnictw wysokonakładowych i docierał do niemal wszystkich miejscowości w kraju. Oprócz tego wysyłano do Polonii ok. 25 tys. egzemplarzy.

Systematycznie bez przerw pismo ukazywało się do września 1939 r. W czasie II wojny światowej wydany został jednorazowo podwójny numer miesięcznika na grudzień-styczeń 1940/41. Nakład tego numeru wynosił 120 tys. egzemplarzy. Na wewnętrznej stronie okładki „Rycerza Niepokalanej” zamieszczona była nota cenzury niemieckiej (w języku niemieckim): „Treść pisma wyłącznie religijna, tchnąca pociechę i nadzieję”.

Wznowienie miesięcznika nastąpiło dopiero w 1945 r. Pismo zachowało szatę graficzną z lat przedwojennych, a artykuły w nim zamieszczone poruszały problemy życia społecznego: alkoholizm i powojenny upadek moralności, odbudowa kraju ze zniszczeń wojennych, tragiczne losy więźniów obozów koncentracyjnych, w tym o. Maksymiliana, oraz wiele artykułów maryjnych. Miesięcznik wychodził do lipca 1952 r., kiedy to władze komunistyczne zabroniły jego wydawania. Wznowiony został w 1981 r. i ukazywał się początkowo w nakładzie 80 tys. egzemplarzy, który podwyższony został w roku 1989 do 200 tys.

Obecnie miesięcznik „Rycerz Niepokalanej” ukazuje się w nakładzie ponad 45 tys. egzemplarzy i dostępny jest zarówno w wersji drukowanej, jak i cyfrowej, a na życzenie czytelników od lutego 2021 r. również w wersji audio. To chyba jedyne czasopismo, które – pozostając wierne pomysłowi św. Maksymiliana – kolportowane jest wciąż za dobrowolną ofiarę.

W związku z 100. rocznicą wydania pierwszego numeru „Rycerza Niepokalanej” zespół redakcyjny podjął decyzję o dołączaniu do każdego numeru przez cały 2022 r. reprintu „Rycerza Niepokalanej” z roku 1922, kiedy to redaktorem i wydawcą był św. Maksymilian. Dzięki temu, pochylając się nad poszczególnymi artykułami, będziemy mogli szerzej spojrzeć na jego idee i czasy, w których żył.

Podziel się:

Oceń:

2022-01-06 09:04

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Św. Maksymilian Kolbe - prorok nowoczesności

Niedziela Ogólnopolska 42/2007, str. 26

ARCHIWUM NIEPOKALANOWA

Więcej ...

Czarny Dunajec/burmistrz: Na terenie gminy w naszych szkołach mamy dodatkową lekcję religii

2025-09-16 16:26

Niedziela małopolska 38/2025, str. V-VI

Marcin Ratułowski

Archiwum Marcina Ratułowskiego

Marcin Ratułowski

My byliśmy pierwsi, zabezpieczyliśmy środki, przygotowaliśmy się na sytuację, która ma teraz miejsce – podkreśla w rozmowie z "Niedzielą" burmistrz Marcin Ratułowski.

Więcej ...

Bp Stułkowski o św. Stanisławie Kostce: konsekwencja prowadzi do świętości

2025-09-18 15:04

Karol Porwich/Niedziela

Rozpoznać wolę Bożą w swoim życiu, stać się jej posłusznym i realizować ją w codzienności - to jest tajemnica powołania do świętości. I to się udało świętemu Stanisławowi - mówił bp Szymon Stułkowski w płockiej katedrze. W liturgiczne wspomnienie św. Stanisława Kostki, głównego patrona diecezji, biskup płocki przewodniczył Mszy św., która zainaugurowała ogólnopolską konferencję naukową o historii diecezji, w roku 950-lecia jej istnienia.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Czemuście mnie szukali?

Wiara

Czemuście mnie szukali?

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Św. Stanisław Kostka

Niedziela Świdnicka

Św. Stanisław Kostka

A jednak małżeństwo górą! Papież mówi „stop”...

Felietony

A jednak małżeństwo górą! Papież mówi „stop”...

Niezwyciężony Triumf serca

Wiadomości

Niezwyciężony Triumf serca

Samolot wypadł z pasa startowego na lotnisku w Krakowie

Wiadomości

Samolot wypadł z pasa startowego na lotnisku w Krakowie

Pijany mężczyzna podczas Mszy św. zatakował kapłana

Kościół

Pijany mężczyzna podczas Mszy św. zatakował kapłana

Nowenna do Matki Bożej Bolesnej

Wiara

Nowenna do Matki Bożej Bolesnej

Uczestnicy popularnego tanecznego programu w żenujący...

Wiadomości

Uczestnicy popularnego tanecznego programu w żenujący...