Reklama

Porady

Prawnik wyjaśnia

Testamenty wzajemne

Niedziela Ogólnopolska 40/2022, str. 50

Adobe Stock

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Czym są testamenty wzajemne i kto może je spisać?

Odpowiedź eksperta
Okoliczności związane z dziedziczeniem często mogą wydawać się niejasne i prowadzić do wielu zaskakujących komplikacji w relacjach rodzinnych. W przypadku małżeństwa skutecznym rozwiązaniem jest spisanie testamentu wzajemnego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

W polskim prawie testament musi zawierać rozrządzenia tylko jednego spadkodawcy. Mówi o tym art. 942 Kodeksu cywilnego, w którym jest wyraźnie wskazane, że testament wspólny nie jest dopuszczalny w polskim systemie prawnym. Dlatego testament wzajemny małżonków to dokument sporządzany w ramach osobnych deklaracji, w których obie strony wskazują siebie nawzajem do dziedziczenia spadku na wypadek swojej śmierci. Testamenty tego rodzaju nie mają żadnego związku ze sobą pod względem prawnym. Nie są też od siebie w żaden sposób zależne. Wynika to z faktu, że ważność i skuteczność jednego z nich nie zależy w żadnym stopniu od ważności i skuteczności drugiego.

W efekcie powstają dwa osobne, niezależne od siebie dokumenty, w których małżonkowie powołują siebie nawzajem w całości do spadku. Tym samym zawierają one dwa odrębne oświadczenia na wypadek śmierci.

Reklama

Podstawową zasadą poprawnego sporządzenia testamentu wzajemnego jest jego własnoręczne spisanie przez małżonków. Czasami zdarzają się tzw. deklaracje holograficzne, czyli wydruki komputerowe podpisane przez spadkodawcę. Niestety, tak przygotowanych dokumentów nie można uznać za ważne. Dlatego też całość testamentu powinna zostać napisana odręcznie. Należy również zwrócić szczególną uwagę na sam podpis – musi on uwzględniać imię i nazwisko spadkodawcy, a także być sporządzony w sposób czytelny. Deklarację trzeba nadto opatrzyć dokładną datą jej sporządzenia.

Małżonkowie, jeśli dorabiają się sporego majątku i nie mają wspólnych dzieci (ani żadnych potomków z innych związków), mogą się czuć zagrożeni przez rodzeństwo zmarłej strony, które chce przejąć przynajmniej część pozostawionego dorobku, żądając zachowku. W takiej sytuacji rozwiązaniem jest właśnie testament wzajemny, ponieważ w tej sytuacji nie obowiązuje dziedziczenie ustawowe, które zgodnie z zasadą w razie braku dzieci bądź wnuków powołuje do spadku wyłącznie małżonka spadkodawcy oraz jego rodziców.

Samo sporządzenie testamentów w zakresie obopólnego przekazania mienia nie gwarantuje, że tak właśnie się stanie z chwilą śmierci jednego z testatorów. Pomimo takiego rozwiązania osoby najbliższe dla spadkodawców, a więc zstępni (dzieci) oraz rodzice mają prawo do zachowku. Jeśli nie chcemy, by otrzymały coś po naszej śmierci, należy dokonać ich wydziedziczenia w testamencie albo też zawrzeć z nimi umowę o zrzeczeniu się dziedziczenia bądź zrzeczeniu się prawa do zachowku.

Warto jednocześnie skorzystać z tzw. instytucji podstawienia. Polega ona na tym, że tworząc testament wzajemny, wskazujemy poza głównym spadkobiercą także inną osobę. Będzie ona wyznaczona do sukcesji na wypadek, gdyby główny spadkobierca nie chciał lub nie mógł jej dokonać, np. z powodu swojej śmierci.

Podziel się:

Oceń:

2022-09-27 13:11

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Gdy spóźnia się samolot... masz prawo

Niedziela Ogólnopolska 2/2024, str. 64

Adobe Stock

Więcej ...

Papież pobłogosławił kamień pod muzeum bł. ks. Jerzego w Okopach

2025-10-22 13:58

Włodzimierz Rędzioch

Ojciec Święty pobłogosławił kamień węgielny pod muzeum bł. ks. Jerzego Popiełuszki, który powstanie w miejscu, gdzie się urodził w Okopach. Na czele delegacji, która przybyła z tej okazji do Rzymu stał metropolita białostocki.

Więcej ...

Przewodniczący Papieskiej Akademii Teologicznej z wykładami w Polsce

2025-10-22 18:35
Bp Antonio Staglianò w Polsce

Tomasz Koryszko / KUL

Bp Antonio Staglianò w Polsce

Serię wykładów skierowanych do różnych grup odbiorców wygłosił na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II bp Antonio Staglianò, przewodniczący Papieskiej Akademii Teologicznej. Była to niemal tygodniowa wizyta, podczas której duchowny wziął udział w szeregu wydarzeń naukowych, edukacyjnych i formacyjnych.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Leon XIV rezygnuje z wypowiedzi spontanicznych

Leon XIV

Leon XIV rezygnuje z wypowiedzi spontanicznych

Wymagać od siebie, choćby inni postępowali zgoła inaczej

Wiara

Wymagać od siebie, choćby inni postępowali zgoła inaczej

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Różaniec ze św. Janem Pawłem II

Wiara

Różaniec ze św. Janem Pawłem II

Nowenna do św. Jana Pawła II

Modlitwa

Nowenna do św. Jana Pawła II

Polka zagra Maryję w „Pasji 2”. Mel Gibson rozpoczął...

W wolnej chwili

Polka zagra Maryję w „Pasji 2”. Mel Gibson rozpoczął...

Zdewastowano kapliczkę Matki Bożej

Kościół

Zdewastowano kapliczkę Matki Bożej

Rozważanie: Masz bezsenne noce? Spróbuj tego i zobacz co...

Wiara

Rozważanie: Masz bezsenne noce? Spróbuj tego i zobacz co...

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Wiara

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką