Reklama

Niedziela Kielecka

IPN o relacjach polsko-żydowskich

Wokół pomocy, wokół kontrowersji

Przy symbolicznym pomniku Menora

TD

Przy symbolicznym pomniku Menora

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Relacje polsko-żydowskie w XX wieku. Badania – kontrowersje – perspektywy”, pod takim hasłem, w przeddzień 72. rocznicy pogromu Żydów w Kielcach, miejscowa Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej (IPN) zorganizowała konferencję naukową, z udziałem kilkunastu historyków z ośrodków uniwersyteckich w całym kraju. Spotkanie odbyło się w Centrum Edukacyjnym IPN Przystanek Historia.

Wyniki swoich badań zaprezentowali prelegenci, m.in. z IPN Kraków, IPN Kielce, IPN Białystok, z Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Rzeszowskiego, Markowej, Dębicy, Lublina czy z Polskiej Akademii Nauk.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Szeroki dobór tematów i prelegentów służy lepszemu rozpoznaniu tła tragicznych wydarzeń w Kielcach, ale także wskazuje na działania alternatywne, do których odwołuje się podtytuł konferencji: „Wokół pomocy Żydom na ziemiach polskich pod okupacją niemiecką”.

Była mowa o znaczeniu historii mówionej w dokumentach archiwalnych, o postawach ludności górnośląskiej wobec Żydów, o ratowaniu Żydów przez ludność ukraińską Przemyśla, o przykładach niesienia pomocy w okręgu białostockim, postawach ziemiaństwa w dystrykcie radomskim i o pomocy w innych miejscach Kielecczyzny, np. w Szydłowcu czy Staszowie.

– Żydzi mieszkali w Polsce i znaleźli tu swoje miejsce. Wojna zburzyła ten układ i zbrodnicze prawo niemieckie stało się codziennością, niejednokrotnie warunkując zachowanie ludności polskiej i żydowskiej – mówiła dr Dorota Koczwańska-Kalita, naczelnik Delegatury IPN w Kielcach, otwierając obrady.

Dr Tomasz Domański (IPN Kielce) przytaczał przykłady pomocy Żydom w regionie kieleckim w świetle materiałów tzw. śledztwa Bielawskiego. Zaapelował o unikanie stereotypów, o opieranie się wyłącznie na faktach historycznych. Ewa Kołomańska z Muzeum Wsi Kieleckiej przedstawiła temat „Dzieci Kielecczyzny – świadkowie Zagłady, uczestnicy pomocy. Sprawiedliwi i niesprawiedliwi”. Prezentację swoją opierała m.in. na zbiorze wypracowań dziecięcych. Są one zgromadzone w Inspektoracie Szkolnym Kielce. To zbiór ok. 2 tys. przejmujących kart, stanowiacych niecodzienne źródło historyczne.

Reklama

Konferencja wskazywała także na inne konteksty. Dr Alicja Gontarek (BBH IPN/UMCS) omówiła polskie działania dyplomatyczne na rzecz żydowskich uchodźców w Hiszpanii. – Uzupełniały się JOINT i polskie inicjatywy; ewakuacja wzbudzała protesty, np. opinii francuskiej, gdy 500 Żydów kierowano do Maroka – mówiła. Dzięki współpracy Polski ok. 2 tys. Żydów skierowano do Brazylii, na Jamajkę, Kubę czy do Wielkiej Brytanii.

Dr Joanna Potaczek z Uniwersytetu Rzeszowskiego wskazała, że poza oficjalnymi danymi znane są nazwiska wielu osób, które pomagały Żydom, w tym ok. 30 już udokumentowanych, np. grupa sióstr zakonnych. Dr Arkadiusz Więch z Uniwersytetu Jagielońskiego krytycznie odniósł się do głośnej ostatnio książki „Dalej jest noc”, zarzucając autorom zignorowanie polskich źródeł, brak źródeł mówionych oraz recenzji publikacji. Jak potrzebna jest tego rodzaju refleksja naukowa, świadczyła duża obecność gości i dyskusja po każdym z paneli.

Główne uroczystości 72. rocznicy pogromu kieleckiego z 1946 r. odbyły się 4 lipca. Uczestniczył w nich m.in. bp Rafał Markowski – przewodniczący Komisji KEP ds. Dialogu z Judaizmem. Życzył on Kielcom, aby umiały budować wspólnotę wiary, dialogu i porozumienia. W południe, przy ulicy Planty 7, gdzie rozegrały się wydarzenia pogromu, kwiaty złożyli m.in. wojewoda świętokrzyski Agata Wojtyszek, prezydent Kielc Wojciech Lubawski i przedstawiciele władz miasta oraz reprezentanci Regionu Świętokrzyskiego NSZZ „Solidarność”. W tym dniu Instytut Pamięci Narodowej zaprosił także na wykład dr. Ryszarda Śmietanki-Kruszelnickiego, który mówił nt.: „Pogrom Żydów w Kielcach 4 lipca 1946 r. w świetle najnowszych badań i literatury przedmiotu. Analiza krytyczna”.

Kilkudniowe obchody zorganizowało także Stowarzyszenie im. Jana Karskiego. Był Marsz Pamięci i Modlitwy, odsłonięcie tablic pamięci, umieszczonych w bruku przed kamienicą, modlitwa na cmentarzu żydowskim na Pakoszu, którą poprowadził rabin Symcha Keller, z udziałem bp. Markowskiego oraz przedstawicieli wyznań chrześcijańskich. Obchody zakończyła Msza św. odprawiona 8 lipca w kościele akademickim.

Podziel się:

Oceń:

2018-07-17 13:10

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Tożsamość Polaków – dziś i jutro

Agnieszka Sadowska

Więcej ...

Brat Albert – artysta wrażliwy

Św. Brat Albert, mal. Leon Wyczółkowski

Archiwum

Św. Brat Albert, mal. Leon Wyczółkowski

Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów przyjęła prośbę z Polski, by ogłosić św. Brata Alberta patronem pracowników pomocy społecznej. Ale Patron naszej diecezji to nie tylko człowiek miłości Boga i bliźniego, lecz także utalentowany artysta.

Więcej ...

Bp Wojciech Osial: lekcje religii wspierają wychowawczą rolę szkoły

2024-06-17 13:24
Bp dr hab. Wojciech Osial

Episkopat News

Bp dr hab. Wojciech Osial

- Nauczanie religii katolickiej i innych wyznań wspiera wychowawczą rolę szkoły. Dzięki obecności tych lekcji jest możliwe integralne wychowanie człowieka w jego sferze intelektualnej, moralnej, duchowej i kulturowej. Ufam, że MEN zauważy te wartości - mówi w wywiadzie dla KAI bp Wojciech Osial, przewodniczący Komisji Wychowania Katolickiego KEP, omawiając dotychczasowe rozmowy strony kościelnej i rządowej w sprawie organizacji lekcji religii w szkole.

Więcej ...
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najpopularniejsze

Ulicami Warszawy przeszedł XIX Marsz dla Życia i Rodziny

Kościół

Ulicami Warszawy przeszedł XIX Marsz dla Życia i Rodziny

Mamy obowiązek kochać swoją ojczyznę

Wiara

Mamy obowiązek kochać swoją ojczyznę

Dobry jak chleb – św. Brat Albert Chmielowski

Niedziela Podlaska

Dobry jak chleb – św. Brat Albert Chmielowski

„Ecce Homo” brata Alberta to coś więcej niż obraz

Kościół

„Ecce Homo” brata Alberta to coś więcej niż obraz

Anita Włodarczyk zdobyła srebrny medal w rzucie młotem w...

Sport

Anita Włodarczyk zdobyła srebrny medal w rzucie młotem w...

Dzierżoniów. Pogrzeb Marii Chlipały - matki...

Niedziela Świdnicka

Dzierżoniów. Pogrzeb Marii Chlipały - matki...

Jednoosobowe biuro rzeczy znalezionych

Wiara

Jednoosobowe biuro rzeczy znalezionych

12 czerwca: Rocznica objawień w Akicie. Uzdrowienia,...

Wiara

12 czerwca: Rocznica objawień w Akicie. Uzdrowienia,...

Rozważania na niedzielę: Lekarz odpuszczał grzechy

Wiara

Rozważania na niedzielę: Lekarz odpuszczał grzechy