Reklama

Wiadomości

Zabawa w demokrację?

Graziako

Wyścig do Pałacu Namiestnikowskiego rozbudza emocje większe niż wybory parlamentarne. Dlaczego? Bo wyborcy wiedzą dokładnie, na kogo głosują. Niestety, zamiast święta demokracji, debaty o przyszłości kraju, mamy przeważnie targowisko próżności i czczych obietnic

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Tym razem przebieg kampanii prezydenckiej oraz wynik majowego głosowania wpłynie na wybory jesienne i dalej – na kolejne cztero-, pięciolecie, a być może na znacznie dłużej. Tony mobilizacyjne słychać u większości kandydujących. Szczególnie mocno, nie po raz pierwszy, historyczne znaczenie zbliżającej się elekcji podkreślają środowiska związane z opozycją parlamentarną i pozaparlamentarną. Trudno się temu dziwić, przecież to jedyna szansa na zdobycie korzystnej pozycji na scenie politycznej.

Obiecanki

Prezydent RP ma bardzo ograniczoną władzę. Bywa wręcz nazywany „strażnikiem żyrandola”. Dobrze, jeśli odgrywa rolę bezpiecznika w parlamentarnej biegunce legislacyjnej – kierując wadliwą ustawę do Trybunału Konstytucyjnego. Gorzej, jeśli występuje w roli notariusza rządowego. Według konstytucji, jest zwierzchnikiem Sił Zbrojnych RP i reprezentantem kraju w stosunkach międzynarodowych. Faktycznie jednak bieżącą politykę prowadzi w tych dziedzinach rząd, który też trzyma kasę. Poza tym, że prezydent przyznaje ordery i ma prawo łaski dla skazańców, robi niewiele.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Skąd zatem deklaracje niektórych kandydatów, że uczynią prezydenturę bardziej aktywną? Czy wierzyć w zapowiedzi napisania prawa od nowa, obniżenia wieku emerytalnego, likwidacji ZUS, dodatków na dzieci, zablokowania euro czy wprowadzenia Polski do G20 – gospodarczej elity świata?

Przedziwna niekonsekwencja ustrojowa sprawiła, że najważniejszy wybieralny urząd w państwie (i to w wyborach bezpośrednich!) nie daje odpowiedniej władzy. Skupiając w naturalny sposób uwagę świadomych obywateli, prezydent ma przede wszystkim dobrze się prezentować. To zresztą jest zgodne z duchem czasu: żeby wygrać wybory, trzeba zdobyć sympatię elektoratu, dać się lubić, a przede wszystkim – obiecać każdemu, co tylko zechce. Oczywiście, nie najlepiej świadczy to o wyborcach, kiedy popierają wydmuszki polityczne albo marionetki, którymi dyrygują różni prezesi czy grupy wsparcia.

Reklama

Kulturysta, rockman, brydżysta

Państwowa Komisja Wyborcza zarejestrowała aż jedenaścioro kandydatów. Kolejnych czternaścioro chętnych nie zdołało zebrać podpisów stu tysięcy osób. Ten ogromny urodzaj nie przekłada się, niestety, na jakość. O głosy wyborców walczą: kulturysta, rockman, brydżysta, reżyser dokumentalista, biznesmen gorzelnik, przedsiębiorca komputerowiec, wreszcie historycy i prawnicy.

Kandydat Marian Kowalski chce być polskim Putinem. Janusz Korwin-Mikke deklaruje, że chce być prezydentem wszystkich konsumentów. I to jest wypowiedź stanowczo konkretna. Podobnie jak zapowiedzi strzelania do bandytów, takich jak protestujący na ulicach górnicy.

W gronie kandydatów jest tylko jedna kobieta, z doktoratem nauk humanistycznych. Nawet przez własnego promotora jest traktowana niezbyt serio. Co więcej, kiedy kandydatka Ogórek zaczęła wreszcie samodzielnie odzywać się publicznie, okazało się, że promujące ją SLD nie chce jej ani słuchać, ani finansować.

Zaangażowanie polityczne sięga od Ruchu Narodowego, poprzez konserwatywno-liberalną Nową Prawicę, rozmaicie pojmowaną prawicę, centrum, aż po nurty lewicowe obyczajowo i społecznie. Wyrażane publicznie przez kandydatów poglądy są zaś wewnętrznie sprzeczne, a ich biografie nieraz wprost każą wątpić w to, co mówią... Jeśli pominąć tych, którzy startują, aby wykorzystać czas do reklamowania siebie lub ugrupowania, lista kandydatów z szansą na wejście do drugiej tury znacząco się skraca.

Obwoźny cyrk

Doradcy i sztaby wyborcze organizują kandydatom przejażdżki harleyami (Magdalena Ogórek w Bydgoszczy), songi z gitarą (Adam Jarubas dla kobiet 8 marca), aby pokazać ich otwartość, jak są blisko ludzkich spraw. Marketingowy szum zagłusza ważne problemy. Osią strategii wyborczych jest obwoźny cyrk z kandydatobusami, festynami, wiecami, agitkami po gminnych domach kultury i remizach. Takie wyobrażenie skutecznej kampanii przywieźli do Polski przed laty spece od politycznego marketingu z wizyt studyjnych w USA, Wielkiej Brytanii czy Francji – krajów o długiej tradycji i kulturze demokratycznej. Dlatego polskie kampanie na tle europejskim wypadają bogato pod względem formy, za to wciąż żałośnie pusto, jeśli chodzi o treść.

Reklama

Wyścig o prezydenturę zamienia się w celebryckie show. Sprzyjają temu żądne sensacji media, które chętniej pokazują żenujący bełkot lub utarczkę słowną niż konstruktywną wymianę argumentów. To fakt, że od zwycięstwa Johna F. Kennedy’ego debaty telewizyjne decydują o wyniku wyborów. I wcale nie dlatego, że doszło do wymiany poglądów o najważniejszych problemach kraju i obywateli. Obecnie wystarczy sprawna kampania wizerunkowa. Tym, którzy szans na wygraną nie mają, wystarczy autoprezentacja w darmowym czasie reklamowym.

Do tego sprowadzić można nawet tak ważne narzędzie weryfikacji kandydatów, jakim jest publiczna debata. Zgromadzenie jedenastu kandydatów w studiu telewizyjnym prędzej zamieni się w teleturniej, a jego jedynym mierzalnym efektem będzie liczba widzów i złośliwych memów po jego zakończeniu.

Kampania wyborcza jest też konkursem obietnic. A kandydaci przerzucają się pomysłami, które nie tyle mają być spełnione, ile mają przyciągnąć uwagę. Bywa, że chodzi o pomysły, które mają po prostu pognębić rywali. Bywa też tak, że obietnice wymyśla sztab wyborczy, a kandydat wprost mówi, że to tylko wyborczy lep...

Magia słupków

Jedni bez wyrazu, inni szokują. Nie przekłada się to jednak na poparcie. Antysystemowy sznyt niesie w rankingach Janusza Korwin-Mikkego, który od lat potępia najmniejsze zaangażowanie państwa w gospodarkę, łącząc to z ekscentrycznymi opiniami obyczajowymi. Z kolei Paweł Kukiz pod sztandarem jednomandatowych okręgów wyborczych przeciwstawia się obecnemu establishmentowi. Obaj notują sondażowe poparcie, dające im w sumie nawet kilkanaście procent. Mimo to trudno spodziewać się, by któryś zdołał przejść do drugiej tury. Jedyna kobieta – nadzieja lewicy – po lekkiej fali zainteresowania dość szybko znudziła widownię, a niebawem zupełnie zostanie wchłonięta przez peleton zero– i jednoprocentowców. Również „samodzielny” kandydat ludowców Adam Jarubas traktowany jest w sondażach niczym sienkiewiczowski grasant, a nie licząca się szabla.

Reklama

Dwaj główni konkurenci reprezentują zwalczające się od lat obozy. PiS zarzuca przeciwnikom z PO, że są politycznymi, ideowymi czy nawet faktycznymi spadkobiercami peerelowskich niegodziwości. Bronisław Komorowski reprezentuje w tym opisie świata obóz rządowy. Konto obecnego prezydenta obciążają ostatnio spory o konwencję antyprzemocową oraz in vitro. Andrzej Duda to spadkobierca Lecha Kaczyńskiego. Mnóstwo energii poświęca na spotkania z wyborcami w terenie, licząc na to, że przekona do siebie ludzi młodych i dynamicznych.

Partyjny strażnik żyrandola?

Kandydaci rzadko wypowiadają się na tematy, które rzeczywiście leżą w zakresie kompetencji prezydenta. Chętnie za to składają deklaracje w sprawach, o których głowa państwa nie tylko nie decyduje, ale często nawet nie ma na nie wpływu. I nic tu nie dadzą żarliwe zapewnienia o „aktywnym modelu prezydentury”, jaki zamierza ten i ów realizować.

Poszukujący poparcia politycy zwracają się do różnych partii, grup społecznych czy środowisk zawodowych. Przedstawiają się jako ich rzecznicy, zgłaszają postulaty, zdobywają przychylność. I właśnie w tej grze konkretnych interesów, przyziemnej i brutalnej, można odnaleźć odpowiedź na pytanie, dlaczego tak wielką wagę przywiązuje się do prezydentury. Poza oczywistym wymiarem symbolicznym – piastowania najwyższej godności w państwie –prezydent jest nazywany strażnikiem. Nie, nie żyrandola, lecz interesów ugrupowania bądź koalicji rządowej. Jeśli wywodzi się z tego samego pnia politycznego, sprawowanie władzy jest znacznie łatwiejsze i spokojniejsze. Pokojowe współżycie zwalczających się obozów – jak dowiodło minione ćwierćwiecze – jest niemożliwe. Skłóceni premier i prezydent zajmowali się dotąd „wojną na górze”.

Reklama

Kryzys zaufania

Czyżby nie było się o co spierać? Czy wszystko jest, jak należy, a powtarzany ceremonialnie rytuał przy urnach jest właściwą ceną za spokojne życie w dobrobycie? Czy możliwe jest takie wejście w system, aby wykorzystać jego słabości do rozsadzenia go od środka? Co należy mówić, jak działać, kim być – aby nadać wyborom i pierwszemu urzędowi Rzeczypospolitej należną rangę? Poważna dyskusja o prezydenturze z trudem przebija się przez kampanijny harmider. Wymaga ogromnej wiedzy i kompetencji zarówno od tych, którzy o urząd się ubiegają, jak i od tych, którzy będą głosowali. Nie sprzyja temu kryzys zaufania wobec władzy jako takiej, wobec państwa, jego struktur i administracji, a zwłaszcza demonstracyjne poszukiwanie szczęścia na własną rękę – głównie poprzez masową emigrację. Trudno o bardziej jednoznaczną ocenę perspektyw rozwoju kraju. Z drugiej strony, wielu obywateli heroicznie pokonuje absurdy zbiurokratyzowanej polskiej powszedniości, ale równie ostentacyjnie nie bierze udziału w wyborach.

Kiepska kampania odzwierciedla nastroje społeczne. Trzeba przyznać, że niektórzy kandydaci starają się mówić również do tej ogromnej liczby świadomie bojkotujących wybory, a nawet chcą być ich głosem. Rozmowa o prezydenturze, jaką proponują, wiąże się z rewizją ogólnego pomysłu na państwo. Są to opinie radykalne, z którymi trudno wyjść poza wąski margines politycznej donkiszoterii. Równie często – przez występowanie w roli krytyków status quo – kandydaci są mało wiarygodni. Stosunkowo najłatwiej atakować oponenta na płaszczyźnie obyczajowej, insynuować niecne intencje, kompromitujące znajomości lub pochodzenie. Tu wystarczy poniżyć przeciwnika. Własnych umiejętności i wiedzy dowodzić już nie trzeba.

Podziel się:

Oceń:

2015-04-28 11:36

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Politycy Porozumienia: zwracamy się do posłów, aby głosowali za wyborami w terminie konstytucyjnym

Politycy Porozumienia, od lewej: Arkadiusz Urban, Włodzimierz Tomaszewski i Jacek Szczot podczas konferencji prasowej, 5.05.2020 r. w Sejmie w Warszawie.

PAP

Politycy Porozumienia, od lewej: Arkadiusz Urban, Włodzimierz Tomaszewski i Jacek Szczot podczas konferencji prasowej, 5.05.2020 r. w Sejmie w Warszawie.

Zwracamy się do wszystkich posłów, a zwłaszcza do posłów Porozumienia, żeby głosowali za wyborami w terminie konstytucyjnym, nawołujemy, aby głosowali za stabilizacją w państwie - podkreślili we wtorek politycy Porozumienia.

Więcej ...

Pustelnik z Góry Maryi

Św. Wilhelm z Vercelli

pl.wikipedia.org

Św. Wilhelm z Vercelli

Założył siedem eremów i dał początek sławnemu we Włoszech sanktuarium maryjnemu na Montevergine.

Więcej ...

Oświadczenie rzecznika KEP: ks. Marcin Iżycki zawieszony w pełnieniu funkcji dyrektora Caritas Polska

2024-06-26 14:17

Red./ak/GRAFIKA CANVA

Oświadczenie Rzecznika Konferencji Episkopatu Polski ws. ks. Marcina Iżyckiego.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Kielce: siostry boromeuszki odchodzą z seminarium, a tym...

Niedziela Kielecka

Kielce: siostry boromeuszki odchodzą z seminarium, a tym...

W. Brytania: Polski ksiądz Piotr G. oskarżony o 10...

Kościół

W. Brytania: Polski ksiądz Piotr G. oskarżony o 10...

Jak wygląda moja modlitwa?

Wiara

Jak wygląda moja modlitwa?

Zmiany kapłanów 2024 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2024 r.

Wakacyjny savoir vivre w Kościele

Niedziela Łódzka

Wakacyjny savoir vivre w Kościele

Zmiany personalne w diecezji bielsko-żywieckiej 2024

Niedziela na Podbeskidziu

Zmiany personalne w diecezji bielsko-żywieckiej 2024

Diecezja kielecka: zmiany kapłanów 2024

Kościół

Diecezja kielecka: zmiany kapłanów 2024

Zmiany personalne w diecezji rzeszowskiej

Kościół

Zmiany personalne w diecezji rzeszowskiej

Nauczycielu, nic Cię to nie obchodzi, że giniemy?

Kościół

Nauczycielu, nic Cię to nie obchodzi, że giniemy?